راه های تشخیص جوهر قند در نان به مصرف کننده کمک می کند تا نان سالم را خریداری کند. اگر نان پس از چند ساعت بیات شد، اطمینان داشته باشید که در خمیر آن از موادی مانند جوهر قند (بلانکت) و جوش شیرین استفاده شده است.

در این مطلب، راه های مختلف شناخت وجود جوهر قند در نان را بررسی می کنیم و از تاثیر این ماده بر روی سلامتی می گوییم. با ما همراه باشید.

بلانکت چیست؟

بلانکت، دیتیونیت یا جوهر قند، پودری سفید رنگ با ترکیب گوگردی است و کاربرد صنعتی دارد. در صنایع رنگرزی برای از بین بردن رنگ و بافت کاغذ باطله و در معدود مواردی در زیست شناسی، زمین شناسی و عکاسی از این ماده استفاده می کنند.

توجه داشته باشید که این ماده، در هیچ جای دنیا افزودنی غذایی محسوب نمی شود و برای سلامتی انسان مضر تشخیص داده شده است. اما در ایران، متاسفانه برخی نانوایی ها آن را به آرد اضافه می کنند تا خمیر به راحتی فرم بگیرد و نان پخته شده لبه های صاف و رنگ شفاف داشته باشد.

روش های مختلف برای تشخیص جوهر قند در نان

جای تاسف است که بیشتر نانواها، فرصت لازم به خمیر نمی دهند تا برای پخت آماده شود. آن ها بالافاصله از جوش شیرین و جوهر قند استفاده می کنند تا نان زودتر آماده تحویل به مصرف کننده شود. اگر نان ها چند ساعت قبل از پخت نان خمیر را آماده کرده و به آن مخمر بزنند، تنها کافی است که یک بار این کار را نجام بدهند و از خمیز نان تهیه شده می توانند به عنوان مایه خمیر برای روز بعد هم استفاده کنند.

اما بر اساس تحقیق کارشناسان در حوزه سلامت، مگر ممکن است ساعت 6 یا 7 صبح، یک نانوایی خمیر را آماده و نیم ساعت بعد هم نان را به دست مصرف کننده بدهد؟! این کار فقط با اضافه کرده ماده دیگری به جز مخمر، امکان پذیر است و جوش شیرین و جوهر قند از آن جمله هستند.

در اینجا این سوال پیش می آید که راه های تشخیص جوهر قند در نان چگونه است؟ چگونه بفهمیم در ترکیب نان، جوش شیرین یا جوهر قند وجود دارد؟

نان هایی که در قدیم پخته می شد، اگر چند روز هم می گذشت همچنان تازه بودند، اما امروزه کافی است نانی را از نانوایی تهیه کنید و ساعتی نمی گذرد که نان در اصطلاح بیات می شود. این موضوع حاکی از آن است که در ترکیب آرد نان از موادی دیگری مانند بلانکت استفاده شده است.

همچنین همانطور که اشاره کردیم، نان هایی که به جوهر قند آغشته هستند به راحتی فرم می گیرند و لبه هایی صاف و رنگی سفید و شفاف دارند. پس مهم است که راه های تشخیص جوهر قند در نان را بدانیم.

چرا تشخیص جوهر قند در نان اهمیت دارد؟

اساتید دانشگاه در ایران که متخصص سیاست های غذا و تغذیه هم هستند توضیح می دهند که راه های تشخیص جوهر قند در نان و آگاهی عموم مردم در استفاده از نان سالم بسیار مهم است. با استفاده و افزودن جوهر قند به نان، عوارض گوارشی، چشمی، و پوستی در بدن نانوایی که آن را به نان می افزاید شروع می شود. اما فراموش نکنید، فاجعه زمانی آغاز می شود که مردم، نان آلوده به این ماده را می خورند.

سدیم دیتیونیت، می تواند مانع جذب مواد غذایی مفید توسط پرزهای داخل روده شود. همچنین برخی تحقیقات نشان داده است که این ماده خطرناک می تواند تنظیم انسولین را به هم بزند و دیابت زودرس را رقم بزند و از همه مهم تر هم مانع عملکرد آنتی اکسیدان ها می شود.

همان طور که می دانید، آنتی اکسیدان ها مواد غذایی مفیدی هستند که فعالیت رادیکال های آزاد به عنوان عناصر سرطان زا را در بدن خنثی می کنند. بنابراین در نبود این مواد، بدن در برابر عوامل سرطان زا بی دفاع شده و همه این ها یعنی این که جوهر قند یا سدیم دیتیونیت، احتمال ابتلا به سرطان به ویژه سرطان های دستگاه گوارش را افزایش می دهد.

لازم به ذکر است که نان تنها ماده غذایی نیست که جوهر قند آلوده می شود، از این ماده برای سفید کردن کله قند و درست کردن آبنبات های سفید هم استفاده می کنند. احتمالاً نام این ماده هم بخاطر همین کاربرد گرفته شده است. یکی از روش های تشخیص جوهر قند در نان استفاده از تست های شیمیایی است.

استفاده از تست‌های شیمیایی برای تشخیص جوهر قند در نان

یکی از راه های تشخیص جوهر قند در نان یا کله قند، اندازه گیری میزان گوگرد باقیمانده است که اگر زیاد باشد نان یا قند، غیرقابل استفاده هستند. از طرف دیگر همان طور که اکثریت مردم می دانند، خمیر نان و تخمیر کامل پیش از پخت، نیاز به حدود دو ساعت استراحت دارد.

همچنین در اختیار داشتن محیطی مناسب برای خمیر با درجه رطوبت معین نیاز است تا خمیر آماده پخت شود. اما امروزه نانوایی هایی که محیط کارشان غیراستاندارد و ناسالم است، با اضافه کردن جوهر قند به خمیر، آن را به سرعت آماده پخت می کنند و نیازی به مناسب سازی محیط تخمیر هم ندارند.

البه ناگفته نماند، نانواهای متخلف هم پیش از این، جوش شیرین را برای زودتر ور آمدن خمیر استفاده می کردند که برای معده مضر بود. در ان زمان، تشخیص متخلف ها دشوار نبود و کارشناسان وزارت بهداشت با آزمایش ساده شیمی در نانوایی هم می توانستند افراد متخلف را شناسایی کنند.

اما امروزه، راه های تشخیص جوهر قند در نان چندان ساده نیست و آزمایشی چند روزه نیاز دارد. همین موضوع هم یکی از علت های محبوبیت این ماده سمی در میان برخی نانوایی های قانون شکن است.

تأثیر جوهر قند بر کیفیت نان و سلامت انسان

متاسفانه، در نان های لواش و تافتون ما شاهد بیشترین مقدار مصرف هستیم. اما حتی در برخی نانوایی های سنگک هم این پودر سفید پرطرفدار شده است. بسیاری از متخصصین غذا و تغذیه بر این نکته تاکید دارند که نان هایی با رنگ های تیره، مواد غذایی بیشتری دارند. همچنین علاوه بر توجه به راه های تشخیص جوهر قند در نان، اگر این باور غلط که نان های سپید، مغذی تر هستند کنار گذاشته شود، استفاده از جوهر نمک در نانوایی هم کنار گذاشته خواهد شد.

فراموش نکنید که نان های سبوس دار که رنگ تیره تری دارند، ارزش غذایی بالاتری داشته و مواد مغذی مانند کلسیم، منیزیم، روی ،آهن و ویتامین های خانواده بی و اِی در آن ها بیشتر وجود داشته و برای سلامتی مفیدتر هستند. در ادامه به روش های تشخیص جوهر قند در نان می پردازیم.

روش‌های پیشرفته برای تشخیص جوهر قند در نان در صنعت نانوایی

برای این که راه های تشخیص جوهر قند در نان را بدانیم، لازم است در ابتدا توجه کنید، این ماده شیمیایی می تواند بافت گلوتن را شل کرده و پهن کردن خمیر نان را آسان و نان را بدون لبه و سفید تر می کند. اما استفاده از این ماده به مراتب از جوش شیرین قوی تر و مضرتر است. جوهر قند در پخت نان های لواش بیشترین استفاده را دارد.

متخصصین غذا و تغذیه راه های تشخیص جوهر قند در نان را بررسی کرده اند، می گویند از آن جایی که جوهر قند ،ترکیبی گوگردی است اگر در نان بیش از حد استفاده شود، نان بوی گوگرد می گیرد. به این ترتیب می توان آن را در نان تشخیص دارد.

همچنین سازمان غذا و دارو هم نان های نانوایی ها را نمونه گیری و بررسی می کند. این آزمایش ها نیازمند زمان طولانی تر و  چندین روزه هستند که کار را سخت تر می کند. اما اگر وجود جوهر قند در نان مسلم شود، نانوا جریمه سنگینی خواهد شد.

آیا جوهر قند در نان خطرناک است؟

در پاسخ به این سوال باید گفت که طبق شواهد و آزمایش های مختلف پزشکی، قطعاً جوهر قند در نان برای سلامتی بسیار خطرناک است. نظارت دقیق و استفاده مصرف کننده از نان هایی تیره تر و مغذی تر، می تواند میزان استفاده از این ماده خطرناک را در نان ها کاهش دهد.

استفاده از تجهیزات نانوایی پیشرفته مانند دستگاه های نان سالم پخت تبریز، کاهش دور ریز نان سنتی را در پی خواهد داشت. همچنین آموزش راه های تشخیص جوهر قند در نان و ایجاد محیط های استاندارد و بهداشتی برای پخت نان با کیفیت بالاتر و آگاهی مصرف کنندگان از میزان خطرات جدی استفاده از بلانکت در نان، مصرف این پودر خطرناک را کاهش می دهد.

نکته آخر

در این مطلب، به بلانکت و راه های تشخیص جوهر قند در نان اشاره کردیم و با مضرات مصرف این ماده شیمیایی هم آشنا شدیم. بهترین راه های تشخیص جوهر قند در نان را هم معرفی کردیم. توجه داشته باشید که میزان آگاهی و اهمیت به سلامت نان راهی است که سلامت جامعه را تضمین می کند.