در تاریخ آمده که مخترع نان سنگک و شکل تنور آن شیخ بهایی از علما و دانشمندان قرن دهم هجری بوده است.
 به گزارش انتخاب به نفل از رسا، در سرزمین کهن ایران، بر اثر تجربه‌ها و اعمال سلیقه‌ها در طول سالیان دراز تاریخ، غذاها و پختنی‌های گوناگون رسم شده و بوجود آمده که در نزد بسیاری از کشورهای دیگر و حتی مردم سرزمین ما، این غذاها به عنوان غذاهای ملی و سنتی معروف شده‌اند

سنگک نوعی نان است که روی سنگ‌ریزه‌های داغ در تنور می‌پزند. سنگک یعنی سنگ ریزه از سنگ+ ک (ک تصغیر) سنگ کوچک. سنگک نانی است که هم اکنون فقط در ایران رایج است بنا براین می‌توان آن را نان ملی ایران نامید. نان سنگک در قدیم نان طبقه اشراف و یا نظامیان بوده است و سنگکی‌ها نانوایی‌های فصلی بوده‌اند بیشتر در زمستان و ماه رمضان پخت می‌کرده‌اند واز نظر گستردگی هیچگاه به اندازه نان تنوری و نان تافتون (تفتو) همه جا و فراگیر در همه ایران نبوده است. در قدیم نان خشکی تنوری پر دوام‌ترین نان ایران بوده است و حتی تا چند ماه سالم و خوشمزه باقی می‌مانده است. نان لواش نیز یک نوع نان نازک تنوری است که بیشتر عشایر آن را روی تابه فلزی و بر روی آتش درست می‌کنند ساده‌ترین نان نان کماج بوده که تکه‌ای خمیر را داخل آتش کرسی و یا خاکستر آتش قرار می‌دادند.

نان سنگک از نظر مزه، طعم، هضم و بهداشت و سلا‌مت یکی از بهترین نان های ایرانی است که مورد توجه خانواده مخصوصا در ماه مبارک رمضان قرار دارد. ویژگی این نان پخت آن روی سنگ ریزه های داغ است که به کیفیت آن می افزاید.

در تقویم سالنمای کمیته ‌نانوایان تهران (در ۱۹ اردیبهشت سال ۱۳۲۶ شمسی در تهران چاپ شده) درباره‌ تاریخچه و چگونگی پیدایش نانوایی و نان سنگک این گونه آمده است:

“شاه عباس برای رفاه حال طبقات تهی‌دست و لشگریان خود که غالباً در سفر احتیاج به نان و خورش موقت و فوری داشتند و لازم بود به هر شهری می‌رسند نانواهایی باشند که بتوانند به قدر مصرف سربازان نان تهیه نمایند و غذایی باشد که خورش نان قرار دهند، درصدد چاره برآمد و حل این مشکل را از “شیخ بهایی” که از اجلّه‌ علما و دانشمندان ایران بود خواست. شیخ بهایی نیزبا تفکر و تعمق تنور سنگکی را ابداع نمود.”

این اختراع به قدری با دقت و هوشیاری طراحی و عملی شده که پس از گذشت چند صد سال هنوز به همان صورت اولیه پخته می شود و نانی که از تنور سنگکی بدست می‌آید، محبوب ترین نان ایرانی است.

برخی نقل ها نیز قدمت نان سنگک را قبل از ورود اسلام به ایران و در زمان پادشاهان ساسانی می دانند.

«شیخ بهایی» عالم و دانشمند مشهور قرن ۱۰ و ۱۱ هجری است که در دانش‌های فلسفه‌، منطق‌، هیأت و ریاضیات تجربه‌ی زیادی داشت‌. به پاس خدمات این دانشمند بزرگ به علم ستاره‌شناسی‌، یونسکو سال ۲۰۰۹ را به نام او سال «نجوم و شیخ بهایی» نامگذاری کرد‌. از او چیزی حدود ۹۵ کتاب و رساله باقی مانده است‌.

شخصیت علمی‌، ادبی و اخلاق و پارسایی او باعث شد تا از ۴۳ سالگی تا پایان عمرش (۷۵ سالگی) منصب شیخ‌الاسلامی پایتخت صفوی را در دربار مقتدرترین شاه صفوی‌، شاه عباس اول‌، بر عهده داشته باشد‌.

شیخ بهایی در سال ۱۰۰۰ خورشیدی در اصفهان درگذشت و به خاطر وصیت خودش جنازه‌ی او را به مشهد بردند و در جوار مقبره‌ی علی‌ابن‌موسی‌الرضا(ع) جنب موزه‌ی آستان قدس دفن کردند‌.

سنگک مفیدترین نان

نان تافتون به دلیل این‌که در مدت زمان کوتاهی تخمیر و پخته می‌شود، مصرف آن باعث اختلال در جذب املاح و مسمومیت با فلزات سنگین می‌شود. نان‌هایی که از آرد سبوس‌دار تهیه می‌شوند و با خمیر مایه و بدون استفاده از جوش‌شیرین به عمل می‌آید

نان تافتون به دلیل این‌که در مدت زمان کوتاهی تخمیر و پخته می‌شود، مصرف آن باعث اختلال در جذب املاح و مسمومیت با فلزات سنگین می‌شود.

نان‌هایی که از آرد سبوس‌دار تهیه می‌شوند و با خمیر مایه و بدون استفاده از جوش‌شیرین به عمل می‌آید و با حرارتی ملایم، یکنواخت و شعله غیرمستقیم پخته می‌شود، سالم‌ترین نان‌ها هستند.

نان‌هایی که با استفاده از خمیر مایه تهیه می‌شود، از ارزش تغذیه‌ای بالایی برخوردارند، قابلیت هضم خوبی داشته و ضایعات و دورریزی آنها بسیار کمتر از نان‌های تهیه شده با جوش‌شیرین است. عطر و بوی این نان‌ها به هیچ ‌وجه قابل قیاس با نان‌های جوش‌شیرین‌دار نیست و ماندگاری بهتری دارند.
ویژگی‌های یک نان خوب را می‌توان به داشتن ظاهر خوب که کاملا برشته، پخته شده و در سطح آن سوختگی مشاهده نشود، طعم مناسب که دارای طعم، مزه و بوی خوشایند و عاری از جوش‌شیرین باشد، داشتن بافت مناسب که بافت نرم و یکنواخت ناشی از تخمیر با خمیر مایه داشته باشد و قابلیت برش‌پذیری‌ مطلوب خلا‌صه کرد.